Басты

 

Мектептегі Медиация қызметін құру туралы

 

 

         2023 жылғы 04 қыркүйектегі Қостанай облысы әкімдігі білім басқармасының «Жітіқара ауданының білім бөлімі» мемлекеттік мекемесінің №197 «Білім беру ұйымдарында татуласу (медиация) қызметтерін құру туралы» бұйрығы негізінде, БҰЙЫРАМЫН:

         1. Жанжалды жағдайларды реттеу бойынша медиация қызметі құрылсын;

         2. Жұмыста мектептік медиация қызметі туралы Ережесі қолданылсын (1-қосымша);

         3. Медиация қызметінің құрамына қосылсын:

Махмутова М.В., директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары (куратор);

Айтчанова Д.А., мектеп  педагог-психологі (медиатор);

Аметова А.Б., әлеуметтік педагогі (хатшы –үйлестіруші);

Нурушева Г. Р., сынып жетекшілерінің ӘБ жетекшісі;

Лютова Ю.Л., ата-аналар қоғамының өкілі;

Шумкова Анастасия, мектеп Парламентінің президенті.

1-11 сынып жетекшілері (қажеттілік бар жағдайда)

         4. Директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары, Махмутова Марина Викторовна 2025-2026 оқу жылына арналған Медиация қызметінің іс-шаралар жоспарын әзірленсін және құқық бұзушылықтың алдын алу кеңесінде осы жоспар бекітілсін.

         5. Жанжалды жағдайларды реттеу жөніндегі медиация қызметінің жұмысында 2, 3, 4, 5-қосымшалар пайдаланылсын.

         6. Бұйрықтың орындалуын бақылау директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары, Махмутова Марина Викторовнаға жүктелсін.

 

 

Директор                                                                                                А. Алиферец

 

Бұйрықпен таныстым:                                                                                       Айтчанова Д.А.

           Аметова А.Б.

          Лютова Ю.Л.

                                                                                              Махмутова М.В.

                                         Нурушева Г.Р.

                                         Шумкова А.

 

 

2025 жылғы 02 қыркүйектегі

№ 229 бұйрыққа

1 қосымша

 

Мектептегі Медиация қызметі туралы

ЕРЕЖЕ

 

1. Жалпы ережелер

1.1. Мектептегі Медиация қызметі (бұдан әрі ММҚ) педагогтердің, оқушылардың, ата-аналардың ерікті күш-жігері негізінде гимназияда жұмыс істейтін әлеуметтік қызмет.

1.2. ММҚ ҚР қолданыстағы заңнамасы, гимназия Жарғысы және осы Ереже негізінде жұмыс істейді.

 

2. МТҚ және мобильді топтың мақсаттары мен міндеттері.

2.1. ММҚ қызметінің мақсаты қалпына келтіру сот төрелігі қағидаттары негізінде жанжалды жағдайларға қатысушыларды құқық бұзушылықтардың алдын алуға және әлеуметтік оңалтуға жәрдемдесу болып табылады.

Мобильді топтың мақсаты-қорқыту фактілері мен қорқыту әрекеттерінің белгілері нәтижесінде балаларға шұғыл көмек көрсету.

2.2. ММҚ және мобильді топ қызметінің негізгі міндеттері:

- кәмелетке толмағандар жасаған жанжалды жағдайлардың, құқық бұзушылықтардың жалпы санын қысқарту;

- мектеп жанжалдарына қатысушылар үшін татуластыру бағдарламаларын жүргізу, оқушыларға жанжалдарды реттеу әдістерін үйрету;

- білім алушылардың әлеуметтік мінез-құлқының көріністерін төмендетуге бағытталған профилактикалық және түзету жұмыстарын жүргізудің тиімділігін арттыру;

- кәмелетке толмағандардың құқық бұзушылықтарының алдын алу бөлігінде өзекті міндеттер мен проблемаларды шешуге жұртшылықтың қатысуы үшін жағдайлар жасау;

- балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғау бөлігінде білім беру мекемесінің қызметінде ашықтықты қамтамасыз ету.

 

3. ММҚ жұмысының принциптері

3.1. жанжалдасушы тараптарды татуластыру бағдарламасына тек ерікті түрде қатысуды көздейтін еріктілік.

3.2. татуластыру қызметінің бағдарламалар барысында алынған мәліметтерді жария етпеу міндеттемесін көздейтін құпиялылық. Ерекшелік-өмірге, денсаулыққа және қауіпсіздікке ықтимал зиян келтіру туралы ақпарат.

3.3. татуласу қызметінің мүшелеріне жанжалға қатысушылардың бірінің жағын қабылдауға тыйым салатын бейтараптық (бейтараптық). Бейтараптық татуласу қызметі белгілі бір Тараптың кінәсі немесе кінәсіздігі туралы мәселені анықтамайды, бірақ тараптарға өз бетінше шешім табуға көмектесетін тәуелсіз делдал болып табылады деп болжайды.

 

4. ММҚ қалыптастыру тәртібі.

4.1. ММҚ және мобильді топтың құрамына: әкімшілік мүшелері, педагогтар кіреді.

4.2. Гимназия директорының бұйрығымен директордың тәрбие жұмысы жөніндегі орынбасары тағайындалады, оған ММҚ басшылығы бойынша міндеттер жүктеледі.

 

5. ММҚ жұмыс тәртібі

5.1. ММҚ келесі қайшылықты тараптар арасында татуластыру бағдарламаларын жүргізеді:

- білім алушы-білім алушы;

- білім алушы – мектеп қызметкері;

- білім алушы-ата-ана.

5.2. ММҚ жанжалды немесе қылмыстық сипаттағы жағдайлар туралы ақпаратты педагогтерден, оқушылардан, мектеп әкімшілігінен, ММҚ мүшелерінен, ата-аналардан қосымшаға сәйкес ала алады

5.3. ММҚ әрбір нақты жағдайда татуластыру бағдарламасының мүмкіндігі немесе мүмкіндігі емес туралы шешім қабылдайды. Қажет болған жағдайда қабылданған шешім туралы мектептің лауазымды адамдары хабардар етіледі.

5.4. Татуластыру бағдарламасы қайшылықты Тараптар осы бағдарламаға қатысуға келіскен жағдайда басталады. Егер бір немесе екі тараптың әрекеттері құқық бұзушылық ретінде анықталса, бағдарламаны жүзеге асыру үшін ата-аналардың келісімі де қажет.

5.5. Егер татуластыру бағдарламасы анықтау немесе тергеу кезеңінде жоспарланса; осылайша оны өткізу туралы мектеп әкімшілігі хабардар етіледі және қажет болған жағдайда тиісті ішкі істер органдарымен келісу жүргізіледі.

5.6. Ата-аналармен және лауазымды тұлғалармен келіссөздерді ММҚ жетекшісі жүргізеді.

5.7. Егер жанжалдасушы тараптар 18 жасқа толмаған болса, татуластыру бағдарламасы заңды өкілдердің келісімімен жүргізіледі.

5.8. Татуластыру бағдарламасы есірткіні қолданумен және қатыгездіктің экстремалды көріністерімен байланысты құқық бұзушылық фактілері бойынша жүргізілмейді. Татуластыру бағдарламасына психикалық аурулары бар адамдар қатыса алмайды.

5.9. ММҚ әрбір жеке жағдайда бағдарламаны өткізу мерзімдері мен кезеңдерін дербес айқындайды.

5.10. Егер татуластыру бағдарламасы барысында жанжалдасушы тараптар келісімге келсе, қол жеткізілген нәтижелер келісім шартында тіркеледі.

5.11. Қажет болған жағдайда ММҚ мектеп әкімшілігіне келісімнің көшірмесін береді. ММҚ татуластыру шартында Тараптар өзіне алған міндеттемелердің орындалуын бақылауды жүзеге асырады (бірақ олардың орындалуына жауапты емес).

5.12. Міндеттемелерді орындауда қиындықтар туындаған кезде, ММҚ тараптарға қиындықтардың себептерін және оларды жеңу жолдарын түсінуге көмектеседі.

5.13. Қажет болған жағдайда ММҚ татуластыру бағдарламасына қатысушыларға әлеуметтік оңалту жөніндегі қызметтерге қол жеткізуді ұсынуға жәрдемдеседі.

5.14. МТҚ жетекшісі (кураторы) жүргізілген медиациялар мониторингін  қамтамасыз етеді.

 

6. ММҚ қызметін ұйымдастыру

7.1. ММҚ мектеп әкімшілігімен келісім бойынша бітімгершілік бағдарламаларды жинау және өткізу үшін үй-жай, сондай-ақ мектептің өзге де ресурстарын: жабдықтарды, кеңсе техникасын, кеңсе керек-жарақтарын, ақпарат құралдарын және т. б. пайдалануға мүмкіндік беріледі.

6.2. Гимназияның лауазымды тұлғалары татуласу қызметіне педагогтар мен оқушылар арасында қызмет туралы ақпаратты таратуға жәрдемдеседі.

6.3. ММҚ психологтың, әлеуметтік педагогтың және гимназияның басқа мамандарының қызметтерін пайдалануға құқылы.

6.4. Мектеп әкімшілігі ММҚ-нің әлеуметтік қызметтермен және басқа да ұйымдармен өзара іс-қимылына жәрдемдеседі.

6.5. Қылмыстық іс қозғалған факті бойынша татуластыру бағдарламасы жүргізілген жағдайда мектеп әкімшілігі татуласу шартының іс материалдарына, сондай-ақ айыпталушының жеке басын сипаттайтын, мүліктік залалдың ерікті түрде өтелгенін және жәбірленушіге келтірілген зиянды түзетуге бағытталған өзге де әрекеттерді растайтын материалдар ретінде өзге де құжаттарды қоса беру туралы өтініш жасай алады.

6.6. Төрттен бір реттен сиретпей әкімшілік пен ММҚ арасында қызметтің жұмысын қарау және оның педагогтармен өзара іс-қимылын жақсарту бойынша бітімгершілік кездесулерге көбірек ниет білдірушілерге қатысу мүмкіндігін беру мақсатында кеңестер өткізіледі.

 

7. Қорытынды ережелер

7.1. Осы Ереже бекітілген сәттен бастап күшіне енеді.

7.2. Осы Ережеге өзгертулерді мектеп әкімшілігі ММҚ немесе мектептің өзін-өзі басқару органдарының ұсынысы бойынша енгізеді.

 

 

 

2025 жылғы 02 қыркүйектегі

№ 229 бұйрыққа

2 қосымша

 

Мектеп медиация қызметі жетекшісінің,

 медиатордың, хатшы – үйлестірушінің функционалдық міндеттері

 

Медиация қызметінің жетекшісі:

- қызмет жұмыстың жалпы басшылығын жүзеге асырады;

- қызмет жұмысын және оның дамуын жобалайды;

- қызмет құрамының әдістемелік дайындығын ұйымдастырады;

- мектеп әкімшілігімен, аудандық қызметтермен өзара іс-қимылды жүзеге асырады;

- қызмет жұмысының сапасы мен тиімділігіне жауап береді;

- жұмысты талдайды, жыл сайын гимназияның Педагогикалық кеңесінде есеп береді.

 

Медиация қызметінің медиаторы-тараптардың татуласуына жәрдемдесу және жанжалды реттеудің өзара қолайлы шарттарын әзірлеу мақсатында құқықтық жанжал тараптары арасында келіссөздер ұйымдастыратын және жүргізетін тұлға.

 

Медиатор:

- үйлестірушінің татуласу қызметіне берген істері бойынша тараптар арасында келіссөздерді ұйымдастырады және жүргізеді;

- қақтығысушы Тараптармен алдын ала кездесулер өткізеді;

- қорытынды татуластыру кездесуін өткізеді.

 

Үйлестіруші-хатшы:

- келіп түскен материалдарды зерттейді, қосымша ақпарат жинайды;

- бағдарлама түрін анықтайды, материалдарды жүргізушіге (медиаторға) береді;

- өтініш берушіні, қызмет басшысын жүргізілген жұмыс нәтижелері туралы хабардар етеді;

- келіп түскен өтінімдерді тіркейді;

- кездесулердің қорытындылары туралы жазбалар жүргізеді;

- бланкілерді дайындайды.

 

 

 

2025 жылғы 02 қыркүйектегі

№ 229 бұйрыққа

3 қосымша

 

Мектеп медиация қызметі мүшелерінің құқықтары мен міндеттері

 

Татуласуды жүзеге асыру кезіндегі ММҚ мүшелерінің құқықтары:

 1.1 тараптардан істің нақты мән-жайлары және келіссөздердің тиімділігі мен татуласуға қол жеткізу үшін маңызы бар өзге де мән-жайлар туралы барлық қажетті ақпаратты алу;

 1.2 тараптардың пікірлерін, бағаларын және осы жағдайларға қатынасын анықтау;

 1.3 татуласу үшін маңызы бар құжаттардың көшірмелерімен немесе түпнұсқаларымен тараптардың келісімімен танысу;

 1.4 тараптармен келісім бойынша келіссөздердің уақытын, орнын, ұзақтығын, оларға қатысатын адамдар шеңберін айқындау;

 1.5 істің мән-жайы туралы жанжал тараптарымен бірлесіп және жеке әңгімелесу;

 1.6 тараптардан және қатысушылардан келіссөздер процесінде бір-біріне құрметпен қарауды және этикалық мінез-құлықты талап ету;

 1.7 келіссөздерде үзіліс жасау, оларды өткізу күні мен орнын ұзарту немесе кейінге қалдыру қажет болған жағдайда;

 1.8 тараптарға өздері қабылдаған келісімді ресімдеуде қажетті көмек көрсету.

 

ММҚ мүшелерінің міндеттері:

1.1 Тараптарға қатысты өзінің бейтараптығын және татуласуды жүргізуде тәуелсіздігін көрсету және нақты көрсету;

1.2 тараптарға татуласудың ерекшеліктерін, тәртібі мен салдарын, оның құқық бұзушылықтың алдын алу кеңесінен айырмашылығын және оның жанжал тараптары үшін артықшылықтарын уақтылы және толық түсіндіруге;

1.3 құқық бұзушыға да, жәбірленушіге де, сондай-ақ келіссөздерге қатысатын өзге де адамдарға да тең дәрежеде құрмет пен әдептілік танытуға;

1.4 келіссөздер кезінде барлық қатысушылардың қауіпсіздігін, ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтеуді қамтамасыз ету;

1.5 келіссөздер процесінде тараптардың келісімінсіз олар айтқан ақпаратты құпиялылықты сақтауға және жария етпеуге;

1.6 егер осы ақпаратсыз келісімге қол жеткізу мүмкін болмаса, тараптардың әрқайсысынан бөлек әңгімелесу қажет болған жағдайда оның себептерін түсіндіруге, сондай-ақ жеке әңгімелесуде алынған ақпаратты екінші Тарапқа беру қажеттігін түсіндіруге;

1.7 Тараптардың осы істің нақты және құқықтық аспектілері туралы бірыңғай түсінікке қол жеткізуіне ұмтылу;

1.8 тараптардың мәлімдемелері бойынша өз бағалауларынан, түсініктемелерінен немесе шешімдерінен бас тарту;

1.9 келісімді әзірлеуде тараптарды алмастырмауға, олардың дербестігіне және татуласу мүмкіндігі, жәбірленушіге зиянды түзету шарттары мен тәртібі, жәбірленушінің де, құқық бұзушының да заңды мүдделерін қамтамасыз ету мәселесі бойынша өзара келісімге қол жеткізуге жәрдемдесуге;

 

Медиатордың жауапкершілігі:

         1. Медиатор өз құзыретін келіссөздерді дұрыс ұйымдастыру және жүргізу, тараптардың өзара түсіністігіне қол жеткізу, оларды татуласуға және жәбірленушіге зиян келтірудің өзара қолайлы жағдайларын әзірлеуге жетелеу үшін пайдаланады.

         2. Медиатор тараптардың келіссөздерді жалғастырудан және татуласудан бас тартқаны үшін жауап бермейді. Бұл жағдайда ол қызмет басшысына тараптардың келісімге келмегені туралы хабарлайды.

         3. Медиатордың құқығы жоқ:

            3.1 тараптарды келісімге қол жеткізуге итермелеу мақсатында рұқсат етілмеген әдістерді (алдау, қорқыту, бопсалау және т. б.) пайдалану;

            3.2 келіссөздерге қатысушыларға біржақтылық, біржақтылық, дөрекілік немесе құрметтемеушілік таныту;

            3.3 тараптарға өз бағаларын немесе шешімдерін жүктеңіз;

            3.4 тараптарға заңсыз әрекеттерді немесе шешімдерді ұсыну немесе өз бетінше жасау.

 

 

 

2025 жылғы 02 қыркүйектегі

№ 229 бұйрыққа

4 қосымша

 

 

Медиация қызметіне немесе мобильді топқа

проблемалық жағдайды қарау туралы өтініш

 

_____________________________

(Т.А.Ә.)

 

Өтініш

 

Проблемалық жағдайды қарауды сұраймын:

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

 

Болған күн ___________________________________________________________________________

 

Қылмыскердің немесе жанжал (қорқыту) тараптарының аты-жөні:___________________________

 

Жәбірленушінің немесе жанжал(буллинг)тарапының аты-жөні:______________________________

 

 

Татуласу кездесуіне келісемін (келіспеймін).

 

Күні _______________ қолы ____________________________

 

(тегі мен атын декодтау) ________________________________

 

 

 

2025 жылғы 02 қыркүйектегі

№ 229 бұйрыққа

5 қосымша

 

Татуластыру шарты

 

 

Қалпына келтіру бағдарламасына қатысушылар (медиация, қоғамдастық шеңбері, мектеп конференциясы, отбасылық конференция) :_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

олар жеке кездесу өткізді, онда олар мынадай жағдайды талқылады

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

және келесі тұжырымдарға (уағдаластықтарға)келді:

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Шарт талаптарының орындалуын тексеру және медиаторларды олардың аяқталғаны туралы хабардар ету ________________________________________________________________________________

Аналитикалық әңгіме үшін кездесу (орны, күні, уақыты) өтеді ________________________________________________________________________________________________________________________________________

Болашақта мұндай жағдай қайталанбауы үшін біз келесі әрекеттерді орындауға келістік:

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

1. Осы шарттың көшірмесі әкімшілікке және шешімге мүдделі басқа тұлғаларға берілуі мүмкін екенін еске саламыз. Татуластыру кездесуінде талқыланған медиатор ешкімге есеп бермейді.

2. Егер бұл келісім орындалмаса және бізде қиындықтар туындаса, біз медиацияға оралуға келісеміз.

Кездесуге қатысушылардың тегі, аты және қолы

 

 

 

2025 жылғы 02 қыркүйектегі

№ 229 бұйрыққа

6 қосымша

 

Кездесу нәтижелері туралы хаттама

 

Құқық бұзушының аты-жөні __________________________________________________________

Жәбірленушінің аты-жөні ______________________________________________________________

Құқық бұзушылық күні _______________________________________________________________

Кездесуді өткізу күні _____________________________________________________________

Құқық бұзушының ұстанымы ___________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

Жәбірленушінің позициясы ____________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

 

Тараптар келесілер туралы келісті __________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

 

Әрі қарайғы ниеттер.  «Мұны қайталамау үшін қалай жасауға болады?»____________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

 

«Қамқорлық шеңберін»  ұйымдастыру____________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

Ескертпелер

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

 

Қатысушылардың қолдары

Құқық бұзушы ___________________

Заңды өкіл _______________________

Жәбірленуші     ___________________

Заңды өкіл _______________________

Жетекші    _______________________

 

Күні ____________________________

 

2025–2026 оқу жылына арналған

мектептік Медиация қызметі жұмысының жоспары

 

Мақсаты: ата-аналарға, педагогтарға және білім алушыларға дау-дамай мен жанжал жағдайларын қалпына келтіру медиациясының қағидаттары мен технологиялары негізінде шешуге көмек көрсету.

 

Міндеттері:

- кәмелетке толмағандар арасында жанжалдар мен құқық бұзушылықтардың жалпы санын азайту;

- мектептегі қақтығыстарға қатысушылар үшін татуластыру бағдарламаларын өткізу, оқушыларды жанжалдарды реттеу тәсілдеріне үйрету;

- оқушылардың асоциалды мінез-құлық көріністерін төмендетуге бағытталған профилактикалық және түзету жұмыстарының тиімділігін арттыру;

- кәмелетке толмағандардың құқық бұзушылықтарының алдын алу мәселелерін шешуге қоғамдастықтың қатысуы үшін жағдай жасау;

- балалардың құқықтары мен мүдделерін қорғау бойынша білім беру ұйымының қызметінің ашықтығын қамтамасыз ету.